Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành (thứ 2 từ phải sang) kiểm tra thông số kỹ thuật hồ chứa nước Ia Ring, huyện Chư Sê.
Ảnh: Lê Nam
Đề xuất hỗ trợ kinh phí PCTT
Báo cáo với đoàn công tác, ông Vũ Ngọc An-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT-cho biết: Năm 2021, Gia Lai chịu ảnh hưởng của 9 đợt thiên tai gây thiệt hại hơn 260,5 tỷ đồng (giảm 61% thiệt hại so với năm 2020) và làm 13 người thương vong. Trong 6 tháng đầu năm 2022, mưa giông, lốc kèm theo sét đã làm 1 người chết, 81 căn nhà hư hỏng, tốc mái, 362 ha cây trồng bị ngã đổ… thiệt hại hơn 48,9 tỷ đồng. Ban Chỉ huy PCTT và TKCN tỉnh đã kịp thời tổ chức các đoàn kiểm tra, đánh giá tình hình thiệt hại và đề xuất các biện pháp khắc phục. Ngoài ra, UBND tỉnh đã bố trí kinh phí hơn 7,9 tỷ đồng hỗ trợ các địa phương, đơn vị; chi hơn 17,7 tỷ đồng từ nguồn Quỹ PCTT cấp tỉnh hỗ trợ khắc phục thiệt hại do thiên tai gây ra trong năm 2020 và hỗ trợ diễn tập PCTT, cứu hộ cứu nạn huyện Kbang, hỗ trợ bảo dưỡng 10 trạm đo mưa tự động. “Năm 2021, tỉnh đã triển khai thực hiện 3 dự án bố trí dân cư vùng thiên tai với tổng kinh phí hơn 49,28 tỷ đồng, gồm: Dự án bố trí, di dời 100 hộ dân tại xã Ia Broăi (huyện Ia Pa); dự án bố trí, di dời, ổn định cho 73 hộ dân tại xã Đak Rong (huyện Kbang); dự án bố trí, di dời, ổn định cho 32 hộ dân tại làng A Chông (xã Ayun, huyện Chư Sê)”-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT thông tin.
Để hạn chế thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kpă Thuyên cho biết, UBND tỉnh đã kịp thời ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các ngành, đơn vị, địa phương chủ động ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai; chỉ đạo các chủ hồ chứa thủy lợi, thủy điện trên lưu vực sông Ba vận hành giảm lũ hạ du đúng theo quy trình vận hành liên hồ chứa. Đặc biệt, năm 2021, Ban Chỉ đạo Quốc gia về PCTT triển khai Bộ chỉ số đánh giá công tác PCTT cấp tỉnh và Gia Lai được đánh giá đạt 74,25/92 điểm (xếp thứ 22/63 tỉnh, thành phố). “Bên cạnh công tác ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, tỉnh Gia Lai còn gặp nhiều khó khăn nhất định. Do đó, đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành hỗ trợ trang bị thêm cho tỉnh các phương tiện, thiết bị phục vụ công tác TKCN; hỗ trợ kinh phí xử lý khẩn cấp sạt lở bờ sông, suối và di dời khẩn cấp các hộ dân ra khỏi khu vực có nguy cơ rất cao xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở đất; hỗ trợ kinh phí để nâng cấp, sửa chữa các công trình hồ chứa thủy lợi; quan tâm đầu tư triển khai các giải pháp công trình, xây dựng một số hồ chứa khác trên lưu vực sông Ba để nâng cao khả năng tích nước, cắt lũ vào mùa mưa và tích nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt vào mùa khô. Đặc biệt, xem xét ưu tiên dự án nạo vét, mở rộng đoạn sông Ba khu vực chân đèo Tô Na để giảm ngập cho vùng rốn lũ thị xã Ayun Pa”-Phó Chủ tịch UBND tỉnh đề xuất.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành phát biểu tại buổi làm việc với UBND tỉnh Gia Lai.
Ảnh: Lê Nam
Chủ động phòng-chống, giảm nhẹ thiệt hại
Để chủ động PCTT trong năm 2022 và những năm tiếp theo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kpă Thuyên cho hay: Gia Lai xác định và quán triệt nguyên tắc “phòng ngừa chủ động, ứng phó kịp thời, khắc phục khẩn trương và hiệu quả” và phương châm “4 tại chỗ”. Trong đó, tiếp tục nâng cao công tác dự báo, cảnh báo kịp thời, chính xác các hình thái cực đoan của thời tiết; rà soát, bổ sung các kế hoạch, phương án PCTT, ứng phó sự cố trên địa bàn tỉnh; chủ động sơ tán người dân ra khỏi các khu vực nguy hiểm, vùng có nguy cơ cao xảy ra sạt lở đất, lũ quét, vùng ngập sâu, chia cắt đến nơi an toàn; tăng cường công tác tuyên truyền để người dân nâng cao ý thức phòng tránh, sẵn sàng ứng phó với trước các tình huống thiên tai; thường xuyên kiểm tra, rà soát các hồ chứa thủy lợi, thủy điện, nhất là đối với các hồ chứa xung yếu để chủ động vận hành đón lũ, đảm bảo an toàn công trình và hạ du...
Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Văn Vỹ-Chi cục trưởng Chi cục PCTT miền Trung-Tây Nguyên-thông tin: Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, năm 2022, Gia Lai sẽ có mưa lũ dồn dập trong các tháng cuối năm. Do đó, đề nghị tỉnh tiếp tục nâng cao nhận thức của cộng đồng, người dân trong PCTT; sớm xây dựng bản đồ rủi ro thiên tai theo quy định; tổ chức kiểm tra, rà soát, bổ sung phương án ứng phó thiên tai cực đoan; chủ động phối hợp trong công tác vận hành liên hồ chứa lưu vực sông Ba.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kpă Thuyên phát biểu tại buổi làm việc.
Ảnh: Lê Nam
Còn ông Lê Mạnh Hùng-chuyên viên Vụ An toàn đập (Tổng cục Thủy lợi) thì cho biết: Gia Lai có 352 công trình thủy lợi phục vụ tưới 35.700 ha. Tuy nhiên, các hồ chứa được đầu tư xây dựng đã lâu nên nhiều công trình hư hỏng, xuống cấp. Về kinh phí sửa chữa, Chính phủ và các bộ đã quan tâm đầu tư một số công trình trên địa bàn tỉnh. Trong đó, tại Dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập (WB8), Gia Lai có 8 hồ chứa được sửa chữa với tổng kinh phí 127 tỷ đồng. Thủ tướng Chính phủ đồng ý hỗ trợ tỉnh Gia Lai 60 tỷ đồng để sửa chữa, nâng cấp 6 hồ chứa trong khuôn khổ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội. Trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025, Chính phủ tiếp tục hỗ trợ Gia Lai đầu tư hồ Ia Thul (dung tích 83 triệu m3) để phục vụ tưới cho khoảng 8.600 ha đất nông nghiệp, tổng mức đầu tư dự kiến 4.500 tỷ đồng; hệ thống kênh nhánh 24 km hồ Ia Mơr phục vụ tưới cho 2.200 ha.
Kết luận buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành đánh giá cao tỉnh Gia Lai đã rất quan tâm xây dựng kế hoạch, phương án ứng phó với thiên tai theo đặc điểm địa hình, nguy cơ thiên tai xảy ra, đặc biệt là chuẩn bị lực lượng, phương tiện, hậu cần theo phương châm “4 tại chỗ”. Thứ trưởng Lê Công Thành cũng đề nghị tỉnh rà soát, cập nhật các điểm xung yếu khi xảy ra thiên tai để xây dựng kế hoạch PCTT hàng năm. Đẩy mạnh thực hiện công tác trao đổi thông tin nhanh với các cơ quan liên quan để có phương án ứng phó hiệu quả hơn với thiên tai. Ngoài ra, cần lưu ý việc vận hành liên hồ chứa lưu vực sông Sê San với nước bạn Campuchia. Đối với một số công trình thủy lợi, thủy điện có nguy cơ mất an toàn cao phải xây dựng phương án ứng phó khẩn cấp, di dời dân cư khỏi vùng nguy hiểm để hạn chế thiệt hại.
HUỲNH LÊ - GIA HƯNG